Hầu hết các biểu đồ của các nhà đầu tư hiện nay đều có các đường Bollinger Band, vậy đây là công cụ gì mà hiệu quả đến nổi rất nhiều người sử dụng đến vậy. Hãy cùng Tongdanchung tìm hiểu qua bài viết Bollinger band là gì ? Cách dùng Bollinger band hiệu quả nhất sau đây nhé.
Bollinger bands là gì?
Bollinger bands là một chỉ báo được phát minh bởi John Bollinger – nhà phân tích tài chính tài ba trên thế giới vào đầu năm 1980. Chỉ báo này cũng được đặt theo tên của nhà phát minh là Bollinger (dải Bollinger).
Chỉ báo Bollinger Band hay còn gọi là dải Bollinger được hình thành từ đường trung bình động MA (Moving Average) và độ lệch chuẩn giá. Cấu tạo của chỉ báo này gồm 3 phần chính là:
- Đường giữa (Middle Band): chính là đường trung bình động MA (Moving Average), lấy theo giá đóng cửa của 20 giai đoạn gần nhất.
- Dải trên (Upper Band): được tính bằng đường trung bình động MA cộng với 2 lần độ lệch chuẩn (Standard deviation)
- Dải dưới (Lower Band): được tính bằng đường trung bình động MA trừ đi 2 lần độ lệch chuẩn (Standard deviation)
Thông thường các trader sử dụng chỉ báo Bollinger Bands để xác định xu hướng của thị trường, dự đoán về khả năng tiếp tục hay dừng lại xu hướng đó. Ngoài ra, Bollinger Bands cũng giúp trader xác định thị trường có đang trong giai đoạn Sideway (đi ngang), hay đang bắt đầu cho một giai đoạn tích lũy. Dựa vào xu hướng này các nhà đầu tư sẽ đưa ra chiến lược giao dịch phù hợp.
Ý nghĩa của chỉ báo Bollinger Bands
Chỉ báo Bollinger Bands là công cụ giúp các nhà giao dịch đưa ra ý tưởng trong việc dự đoán xu hướng của thị trường và xác định các điểm vào lệnh thích hợp. Ngoài ra, nó cũng có một vài ý nghĩa quan trọng mà cách nhà đầu tư cần phải nắm được.
Sự thu hẹp (siết chặt)
Khi hai dải trên và dải dưới tiến lại gần nhau và di chuyển sát đến đường SMA 20 thì xuất hiện sự thu hẹp (hay còn gọi là siết chặt). Sự thu hẹp này thể hiện một giai đoạn khi giá biến động thấp đến mức tối thiểu. Đây là tín hiệu hoàn hảo báo hiệu xu hướng tăng trong thời gian tới – thời điểm “vàng” để vào lệnh tiềm năng giúp các nhà đầu tư kiếm lời.
Sau thời điểm thu hẹp các dải sẽ bắt đầu dịch chuyển rộng ra. Khi đó, độ biến động càng giảm và phần trăm thoát vị thế lệnh càng lớn. Mặc dù vậy, những biến động này không được xem là tín hiệu giao dịch vì nó không dự báo được xu hướng tăng hay giảm của giá.
Điểm break out (đột phá)
Những sự đột phá dù diễn ra ở dải trên hay dải dưới Bollinger cũng là một sự kiện thu hút sự quan tâm lớn của các nhà đầu tư. Tương tự như Bollinger thu hẹp, điểm đột phá không được xem là tín hiệu giao dịch vì không phải là căn cứ rõ ràng về xu hướng hay độ biến động của giá sau đó. Đây là điều mà khiến nhiều nhà đầu tư đều nhầm lẫn.
Bên cạnh đó, Bollinger Band cũng cung cấp thông tin về việc giá chỉ có thể di chuyển trong 1 khoảng nhất định và rất khó để thoát ra khỏi khoảng đó. Bởi vậy, chỉ báo này phát huy rất tốt hiệu quả của nó trong quá trình dự đoán xu hướng dài hạn, trung hạn và ngắn hạn. Ở bất cứ khung giờ nào, nó cũng đem lại kết quả có độ chính xác khá cao.
Công thức tính Bollinger Band
Cách tính Bollinger Band cũng đơn giản như cấu tạo của nó. Cụ thể:
- Dải giữa là đường trung bình động chu kỳ 20 ngày (SMA20); được tính bằng giá trị trung bình của giá đóng cửa.
- Dải trên = SMA20 ngày + 2 x Độ lệch chuẩn 20 ngày;
- Dải dưới = SMA20 ngày – 2 x Độ lệch chuẩn 20 ngày.
Để hình dung dễ hơn, các bạn hãy theo dõi ví dụ dưới đây:
Ví dụ:
Giả sử bạn muốn mua cặp tiền tệ USD/JPY có tỷ giá hiện tại là 109,35; giá trị SMA là 80 và độ lệch giá trong 20 ngày là 1,3. Từ các thông số này, ta dễ dàng tính được:
- Dải giữa =80
- Dải trên = 80 + 2 x 1,3 = 82,6
- Dải dưới = 80 – 2 x 1,3 = 77,4.
Một số hạn chế của Bollinger bands
Tuy là một chỉ báo tốt và khả năng dự đoán chính xác xu hướng giá rất cao nhưng Bollinger bands vẫn có một số hạn chế nhất định.
- Không dự đoán được xu hướng breakout của giá
Đây được xem là hạn chế lớn nhất của dải Bollinger trong phân tích thị trường. Nó đơn giản là chỉ báo cho biết rõ sự biến động của thị trường nhưng lại không xác định được chắc chắn xu hướng phá vỡ của giá. Do đó, các nhà đầu tư cần phải sử dụng kết hợp Bollinger Bands với các chỉ báo kỹ thuật khác nếu muốn dự đoán tín hiệu thị trường.
- Không cho biết thời điểm quá mua và quá bán kết thúc
Tuy cho biết thị trường đang diễn ra quá mua hoặc quá bán nhưng không thể dự đoán được khi nào xu hướng này sẽ kết thúc. Đây là lý do mà các trader cần đặt dừng lỗ (stop loss) để bảo vệ tài khoản của mình trong trường hợp giá đi lệch dự đoán.
Thậm chí ngay cả khi dự đoán đúng, các bạn vẫn nên tạo cho mình thói quen luôn luôn đặt stop loss vì chắc chắn bạn không thể dự đoán chính xác 100% xu hướng giá trong tất cả trường hợp. Vẫn sẽ có những tin tức bất ngờ khiến thị trường đảo chiều mạnh tới mức bạn không thể hình dung được.
- Không còn tin cậy và phù hợp trong một số trường hợp
Dải Bollinger luôn là một chỉ báo tốt chỉ khi thị trường biến động ít hay di chuyển nhẹ nhàng trong phạm vi nhất định. Khi thị trường có những dao động mạnh và nhanh, chỉ báo này sẽ không còn đúng nữa.
Cách sử dụng chỉ báo Bollinger Bands
Việc hiểu rõ công thức tính Bollinger band, cấu trúc của dải Bollinger band thì chúng ta tiếp tục áp dụng Bollinger band chuyên sâu qua 6 chiến lược giao dịch sau:
Chiến lược mua giá thấp và bán giá cao
Mua giá thấp bán giá cao là mong muốn của nhiều nhà đầu tư. Nhưng để đạt được điều này không phải là việc dễ dàng. Phương pháp giao dịch mua thấp bán cao với Bollinger Bands là một trong những công cụ hỗ trợ nhà đầu tư thực hiện mong muốn trên. Với cách giao dịch này, nguyên tắc áp dụng như sau:
- Bán khi giá tăng chạm vào dải trên
- Mua khi giá giảm chạm đến dải dưới
Thực tế, như đã chia sẻ ngay từ đầu, bạn không nên chỉ dựa vào việc giá chạm vào dải trên hay dải dưới để ra quyết định vào lệnh giao dịch. Điều này là rất mạo hiểm. Đặc biệt đối với các nhà đầu tư mới chưa có kinh nghiệm và khả năng phân tích thị trường thì không nên sử dụng phương pháp này dù đây là cách đơn giản nhất để sử dụng Bollinger Band. Tuy nhiên, nếu thị trường đang trong trạng thái sideway (giá đi ngang và xu hướng không rõ ràng) thì phương pháp này lại vô cùng khả thi.
Chiến lược Bollinger Band Squeeze
Giao dịch Bollinger Band Squeeze hay còn gọi là giao dịch theo dạng nút thắt cổ chai. Sở dĩ được gọi như vậy bởi vì những vùng giá thu hẹp biến động lại, đi ngang, làm cho dải Bollinger trông giống chiếc cổ chai. Hãy nhìn hình bên dưới để dễ hình dung:
Hình dáng nút thắt cổ chai xuất hiện trên biểu đồ là tín hiệu cho các nhà giao dịch biết đây là thời điểm sắp có những biến động mạnh mẽ và bạn nên vào lệnh. Khi đó, nên áp dụng nguyên tắc đặt lệnh như sau:
- Thực hiện lệnh mua khi giá phá vỡ ra khỏi vùng tích lũy hẹp và vượt qua đường dải trên.
- Thực hiện lệnh bán khi giá phá vỡ vùng tích lũy và đi xuống dưới đường dải dưới.
Tuy nhiên, xuất hiện một vấn đề đó là, chỉ báo Bollinger Bands giúp cho các trader biết breakout sắp xảy ra, nhưng lại không cho biết hướng của breakout – tăng hay giảm giá. Cách đơn giản nhất để tìm ra mấu chốt của vấn đề là nhìn vào xu hướng chính. Nếu nó đang là xu hướng giảm thì khả năng cao sẽ giảm giá, còn đang ở xu hướng tăng thì khả năng cao sẽ tăng giá.
Chiến lược giao dịch theo xu hướng
Bollinger Bands Squeeze giúp bạn xác định được xu hướng thị trường trong tương lai nhưng lại không giúp bạn biết được điểm vào lệnh hợp lý. Chính vì vậy, câu hỏi đặt ra là làm thế nào để biết đâu là điểm vào lệnh hợp lý?
Như đã phân tích về cấu trúc của Bollinger Bands, dải giữa của Bollinger Bands chính là đường trung bình động SMA20. Nó có ý nghĩa là thể hiện giá trị đóng cửa trung bình của 20 phiên liên tiếp.
Khi thị trường có xu hướng mạnh, mỗi khi giá bật ra khỏi dải trên hoặc dải dưới rồi sau đó quay về dải giữa nó sẽ ngay lập tức bật ra để tiếp tục xu hướng. Lúc đó, đường dải giữa đóng vai trò như một cản động (làm đường hỗ trợ hoặc kháng cự) của giá và khi thị trường pullback đối với dải giữa SMA20, đây cơ hội cho bạn thực hiện một giao dịch tại đó.
Chiến lược kết hợp Bollinger Band với các mô hình đảo chiều
Các phương pháp đã nêu trên giúp bạn có thể giao dịch với Bollinger Bands đơn thuần hoặc Bollinger Bands kết hợp với xu hướng. Tuy nhiên, để đem lại hiệu quả cao hơn, có thể kết hợp Bollinger Bands các mô hình đảo chiều. Việc xác định sự đảo chiều khá đơn giản và liên quan mật thiết với các mô hình hai đỉnh và hai đáy (hay còn được gọi là ‘W’s’ và ‘M’s’).
Cách để xác định mô hình Đảo chiều Bollinger Band trên biểu đồ:
- Thêm vào biểu đồ chỉ báo Bollinger Band (20 chu kỳ, 2 độ lệch chuẩn) – thường là khung thời gian hàng ngày hoặc hàng giờ
- Xác định đường xu hướng tăng/giảm trước đó bằng việc sử dụng các chỉ báo kỹ thuật hoặc hành động giá
- Cô lập hai đỉnh/đáy, tùy vào từng xu hướng xảy ra trước đó
- Tìm đỉnh/đáy đầu tiên phá vỡ dải Bollinger Band tương ứng
- Chờ sự xuất hiện của đỉnh/đáy thứ hai nhưng KHÔNG làm phá vỡ Bollinger Band
- Vào lệnh từ điểm này hoặc chọn điểm vào truyền thống bằng phương pháp hai đỉnh/hai đáy, và sử dụng đường viền cổ chai làm điểm tham chiếu
Chiến lược kết hợp Bollinger Band với chỉ báo RSI
Chỉ báo RSI được viết tắt từ Relative Strength Index, nghĩa là “chỉ số sức mạnh tương quan”. Về cơ bản, cách sử dụng chỉ báo RSI khá đơn giản. Khi RSI vượt quá 70 (được gọi là quá mua), và cắt xuống thì đây là thời điểm bạn nên thực hiện lệnh SELL. Ngược lại, khi RSI dưới 30 (được gọi là quá bán), và cắt lên thì đây là thời điểm bạn có thể đặt lệnh BUY.
Tuy nhiên, khi kết hợp chỉ báo RSI với Bollinger Band thì cách sử dụng không chỉ đơn giản như vậy. Vậy trong trường hợp này, cách sử dụng như thế nào? Mấu chốt ở đây là tìm ra đường phân kỳ của chỉ báo RSI. Có 2 loại đường phân kỳ RSI:
- Phân kỳ giảm: Khi biến động giá tạo đỉnh sau cao hơn đỉnh trước, nhưng chỉ báo RSI lại có xu hướng giảm xuống.
- Phân kỳ tăng: Khi biến động giá thị trường tạo đáy sau thấp hơn đáy trước, nhưng chỉ báo RSI lại có xu hướng tăng.
Đây là những tín hiệu cho thấy sự đảo chiều sắp xảy ra. Bên cạnh đó, khi kết hợp chỉ báo RSI với Bollinger Band cần xem xét các yếu tố sau:
- Đối với Bollinger Bands, khi giá đi ra xa thì sẽ có xu hướng quay trở lại dải giữa SMA20, do đó giả sử trong một đà tăng giá, dải trên Bollinger có vai trò như một kháng cự động (lưu ý đây không phải là vùng kháng cự có giá trị như một vùng giá vào lệnh).
- Đối với RSI, phân kỳ giảm xuất hiện khi thị trường tạo đỉnh cao hơn nhưng chỉ báo RSI giảm.
Dựa vào 2 yếu tố trên, việc giao dịch sẽ được thực hiện theo ý tưởng giao như sau:
Nếu giá đang hướng lên và nằm ở dải trên của Bollinger Bands, chúng ta sẽ tìm kiếm một phân kỳ giảm RSI. Ngược lại, với trường hợp giá đang hướng xuống nằm ở dải dưới của Bollinger Bands, chúng ta sẽ tìm kiếm một phân kỳ tăng RSI.
Khi đó, theo lý thuyết vì giá đang ở dải trên hoặc dải dưới Bollinger Bands nên giá sẽ có xu hướng quay về dải giữa SMA20. Kết hợp với các dấu hiệu đảo chiều từ sự phân kỳ của chỉ báo RSI, chúng ta có một giao dịch đảo chiều.
Bollinger Band chuyên sâu
Phần nội dung tiếp theo sẽ giới thiệu cho bạn đọc một số chiến thuật sử dụng Bollinger bands chuyên sâu phổ biến mà các nhà đầu tư chuyên nghiệp ưu tiên sử dụng.
Chiến thuật 1 : Bollinger Bands phá vỡ
Bollinger Bands phá vỡ là một chiến thuật giao dịch với xu hướng dài hạn và tương đối đơn giản. Sự phá vỡ xảy ra khi mức giá đóng cửa của cây nến xác nhận vượt ra khỏi dải bollinger. Tuy nhiên để tránh sai lầm khi ra quyết định vào lệnh, các nhà đầu tư cần sử dụng kết hợp với đường hỗ trợ, kháng cự và một số chỉ báo khác.
- Giá breakout khỏi đường kháng cự là tín hiệu cho các trader mua vào.
- Giá breakout khỏi đường hỗ trợ là tín hiệu cho các trader bán ra.
Chiến thuật 2: Giao dịch theo biến động
Với chiến thuật này, các trader thường giao dịch theo 2 phương thức chủ yếu:
- Mua khi giá có mức dao động nhỏ với kỳ vọng giá sẽ tăng
Nguyên nhân là sau khi biến động với biên độ nhỏ để tạm nghỉ (lúc này mức giá đóng cửa của các nến gần bằng nhau) thì xu hướng dao động mạnh xảy ra một lần nữa. Do đó, các trader mua khi dải Bollinger thu hẹp lại và có mức giá đóng cửa gần nhau là một chiến thuật mua theo biến động.
- Bán khi giá có mức dao động lớn (giá rất cao) với kỳ vọng giá sẽ giảm
Khoảng cách dải trên và dải dưới sẽ ngày càng xa dần nếu giá quá cao hoặc quá thấp. Lúc này thị trường cần được điều chỉnh và giá sẽ biến động nhỏ hơn, đây cũng chính là thời điểm thích hợp để các trader thực hiện bán.
Kết luận
Bài viết trên đã giải đáp các thắc mắc của các nhà đầu tư về đường Bollinger band là gì , Các nhà đầu tư có thể theo dõi thêm 22 quy tắc của tác giả đường Bollinger band tại bài viết: 22 quy tắc sử dụng đường bollinger bank. Mong rằng bài viết có ích đối với các nhà đầu tư. Chúc các bạn đầu tư thành công.
